Dawny Gdańsk

Gdańsk - Sopot - Gdynia - szaniec Bosmarda

Mikołaj - Sro Mar 10, 2004 7:46 pm
Temat postu: szaniec Bosmarda
Szaniec Bosmarda - mówi wam to coś?
Marek Z - Sro Mar 10, 2004 10:47 pm

Mnie chyba coś to mówi:

W 1627 roku na miejscu rozebranej Karczmy Zachodniej w Nowym Porcie ( tuż przy lewym brzegu Wisły) Rada Miasta postanowiła wybudować placówkę militarną tj. Szaniec Zachodni. W 1639 roku szaniec zaopatrzono w dwa półbastiony. Umocnienie to stanowiło integralną część i zarazem przyczółek leżącej po drugiej stronie rzeki Twierdzy Wisłoujście. Przyległy bezpośrednio do Wisły szaniec miał wymiary 250mx160m. W 1648 roku ustalono liczebność załogi na 150 ludzi w czasie pokoju i 300 w czasie wojny.
Szaniec ten nazywano również Fortem Bousmard.
Zgadłem ?
:D

Mikołaj - Sro Mar 10, 2004 11:08 pm

to nie zagadka, ktoś prosił mnie o zadanie tego pytania zastrzegając, że nazwa "szaniec BOSMARDA" może nie być prawidłowa.
Marku, wspanale! Masz jakies materiały na ten temat?

Marek Z - Sro Mar 10, 2004 11:22 pm

Na razie mam tylko tyle ile jest powyżej. Jak znajdę więcej, dam Ci znać.
pumeks - Wto Mar 16, 2004 3:00 pm
Temat postu: Fort Bousmarda
Zastanawialiśmy się już nad tym na forum Cafe Trójmiasto, a pretekstem była pocztówka niemiecka która pojawiła się na e-Bay a którą zamieszczam tutaj - opisana jako Westerplatte, okolica przy byłym Forcie Bousmarda.

Henryk Bousmard był francuskim inżynierem wojskowym, który po rewolucji wyemigrował do Prus. W 1797 r. opublikował dzieło "Essai général de fortification, et d'attaque des places, dans lequel ces deux sciences sont expliquées et mises l'une par l'autre ..." które odegrało pewne znaczenie w rozwoju myśli fortyfikacyjnej. W 1807 r. brał udział w obronie Gdańska przed swoimi rodakami i zginął, prawdopodobnie w rejonie Grodziska. Również w rejonie Grodziska znajdował się, nazwany jego nazwiskiem, Szaniec Bousmarda, który jednak został zniszczony i obecnie znajduje się tam tzw. Luneta Sénarmonta z 1812 r. – zachowana do dziś.

Z pocztówki od której się zaczęło, wynika jednak, że był także - i to już w okresie ponapoleońskim - jakiś nazwany imieniem Bousmarda fort na Westerplatte. Ale o tym jak dotąd nie wiem nic poza tym, co wynika z poniższego obrazka.

Marek Z - Wto Mar 16, 2004 5:18 pm

Pumeks, jesteś pewien, że na tej pocztówce pisze: Fort Bousmard ?
Jeżeli tak, to ciekawe. Z moich źródeł (historia Nowego Portu) wynika, że właśnie tak później nazywano Szaniec Zachodni, usytuowany na przeciwko Twierdzy Wisłoujście.
Od Ciebie dowiaduję się, że fort o takiej nazwie był jeszcze w rejonie Grodziska,
no i ta pocztówka...

W swoich zbiorach posiadam takowe zdjęcie, przedstawiające Westerplatte w 1915 r. Napis na nim brzmi: Westerplatte - Eingestürzte Festungswerke. Ciekawe, czy budowla ta ma coś wspólnego z obiektem na Twojej pocztówce ?

lucy - Wto Mar 16, 2004 5:48 pm

Według mnie to jest to identyczne miejsce. Popatrz Marku na zdjęcie dolne. Tam po prawej stronie leży taka falowana jakaś część, w poprzek taka jakby szyna leży. Na kolorowej fotografii to samo. :?
Maciek - Wto Mar 16, 2004 8:23 pm

Ja też dam sobie rękę uciąć ,że to to samo miejsce . :D
pumeks - Sro Mar 17, 2004 8:41 am

Co do szańca zachodniego Twierdzy Wisłoujście (czyli tego na terenie Nowego Portu), widzę pewien problem. Pierwotny Szaniec Zachodni o którym wspomina Marek, leżał nieco powyżej Szańca Wschodniego. W 1654 został rozebrany i zbudowano nowy Szaniec Zachodni, istniejący potem do XIX wieku, dokładnie vis-a-vis Szańca Wschodniego. Nie bardzo wiem, w jakich okolicznościach mógłby otrzymać imię Bousmarda jeżeli rzeczywiście chodzi tu o majora Bousmarda który zjawił się w Gdańsku dopiero w 1807 r. i wkrótce (20 maja 1807 r.) poległ? bardziej prawdopodobne wydaje mi się, że w nawiązaniu do pruskiej tradycji wojskowej nazwano jego imieniem jakiś powstały w XIX wieku fort na Westerplatte.
A co do odczytania nazwy na kolorowej pocztówce - ja nie mogę być pewny, bo mam taką reprodukcję, jaką załączyłem, ale przyjąłem to co podał sprzedawca na portalu e-bay:
http://cgi.ebay.de/ws/eBa...item=3274730932

Marek Z - Czw Mar 18, 2004 11:46 am

No, faktycznie, jest to chyba ten sam obiekt. I ten falisty element...
Ale zdjęcie pochodzi z 1915 r, a budowla najprawdopodobniej jest drewniana,
a więc kiedy została zbudowana ? jakieś 30, 40, może 50 lat wcześniej ?
Czy Prusacy nazywaliby go imieniem francuskiego majora ? Hmm... ale na
pocztówce jest niezbity dowód. No cóż, jest jeszcze wiele tajemnic.

pumeks - Czw Mar 18, 2004 12:01 pm

Marek Z napisał/a:
Czy Prusacy nazywaliby go imieniem francuskiego majora ?


Francuskiego majora, który poległ w służbie pruskiej, broniąc Gdańska przeciwko armii napoleońskiej.

Marek Z - Wto Maj 18, 2004 11:57 pm

Przebywającego tu najwyżej 5 m-cy...

Ale tak, czy inaczej - taki fort był, tylko jego położenie stoi pod małym znakiem zapytania.
Pumeks, zgadzasz się ze mną ? :wink:

Właśnie znalazłem ciekawy plan. Jest to szkic przedstawiający fragmenty zniszczeń związanych z powodzią w Nowym Porcie i Wisłoujściu w kwietniu 1829 r.
Ale nie o powódź tutaj chodzi, a o nazwę szańca, który jest na przeciwko Twierdzy Wisłoujście. Jak się okazuje, chyba było kilka fortów o takiej nazwie. ://

Mikołaj - Sro Maj 19, 2004 12:48 am

pumeks napisał/a:
Co do szańca zachodniego Twierdzy Wisłoujście (...) w 1654 został rozebrany i zbudowano nowy Szaniec Zachodni, istniejący potem do XIX wieku

Na stronie ZSO nr 5 znalazłem informację, że po powstaniu WMG "Szaniec Zachodni ( zwany też Fortem Bousmard) przeznaczono na cele portowe".

Marek Z - Sro Maj 19, 2004 12:59 am

Cytat:
zwany też Fortem Bousmard

Czyli później, tzn w wieku XIX musiał się on tak nazywać.

pumeks - Sro Maj 19, 2004 8:29 am

Mikołaj napisał/a:
pumeks napisał/a:
Co do szańca zachodniego Twierdzy Wisłoujście (...) w 1654 został rozebrany i zbudowano nowy Szaniec Zachodni, istniejący potem do XIX wieku

Na stronie ZSO nr 5 znalazłem informację, że po powstaniu WMG "Szaniec Zachodni ( zwany też Fortem Bousmard) przeznaczono na cele portowe".


Znam tę stronę, ale jak popatrzysz na mapy, to Szaniec Zachodni zniknie ci dużo wcześniej, zanim powstało Wolne Miasto. Ale co do określenia Szańca Zachodniego jako Fort Bousmard, sprawa jest ciekawa. Wynikałoby, że ten kto ok. 1915 r. podpisywał pocztówkę z Westerplatte (przywołaną wyżej w tym wątku) nie bardzo już wiedział, gdzie ten Fort Bousmarda był. Więc trzeba by ustalić, kiedy FAKTYCZNIE rozebrano ten fort.

pumeks - Wto Sie 17, 2004 9:13 am

Fragment planu z 1914 r. z Wystawy o Wrzeszczu: bez żadnych wątpliwości mamy tu "były Fort Bousmarda" vis-a-vis Twierdzy Wisłoujście. Czy to się w ogóle da pogodzić z pocztówką z tego samego czasu z Westerplatte, podpisaną "miejsce przy byłym Forcie Bousmarda"? moim zdaniem jest mało prawdopodobne, by były w tym czasie dwa "byłe Forty Bousmarda" w Nowym Porcie i na Westerplatte, bądź co bądź bardzo blisko siebie. Ponieważ doświadczenie uczy, że błędne podpisy na pocztówkach czasem się zdarzają (w każdym razie częściej, niż błędy na mapach), to jestem skłonny przypuszczać, że to wydawca pocztówki coś pokręcił.
Kasia_57 - Wto Sie 17, 2004 9:55 am

i to zdjęcie poniżej też? bo wydaje się być zdjęciem zewnętrznej partii W=platte.
pumeks - Wto Sie 17, 2004 10:10 am

Kasia_57 napisał/a:
i to zdjęcie poniżej też? bo wydaje się być zdjęciem zewnętrznej partii W=platte.


No właśnie napisałem, że albo wydawca pocztówki coś pokręcił w podpisie (zdarzało się, owszem), albo - co mniej prawdopodobne - były w tym czasie dwa "byłe Forty Bousmarda", jeden w N.Porcie a drugi na Westerplatte. Przejrzyj sobie posty w górę tego wątku.

Kasia_57 - Wto Sie 17, 2004 10:45 am

no, ja już tez o tym słyszałam, mało tego, Placówkę Fort na W-platte kiedyś także nazywano tym mianem. Ale informator (bezcenny) zmarł i nie dowiem się już dlaczego, i czy to prawda.
pumeks - Wto Sie 17, 2004 12:01 pm

Kasia_57 napisał/a:
no, ja już tez o tym słyszałam, mało tego, Placówkę Fort na W-platte kiedyś także nazywano tym mianem. Ale informator (bezcenny) zmarł i nie dowiem się już dlaczego, i czy to prawda.


Hmm... a placówka Fort była w pobliżu plaży? bo to by mogła byc przesłanka, że jednak były DWA forty Bousmarda :roll: Może trzeba lecieć na wystawę o Westerplatte w Baszcie na Zamurzu?

Marek Z - Wto Sie 17, 2004 1:03 pm

Cytat:
a placówka Fort była w pobliżu plaży?

Tak, znajduje się ona na granicy plaży i lasku na Westerplatte i być może część budowli przedstawionej na pocztówce łączyła się z późniejszą placówką Fort. Stąd ta nazwa...
Cytat:
Ale informator (bezcenny) zmarł i nie dowiem się już dlaczego, i czy to prawda.

Wielka szkoda. :II

dago - Sro Sie 18, 2004 2:54 pm

To chyba to samo tylko z innej strony, i opis u góry chyba taki sam.
Podpisane Westerplatte - Strandleben mit Blick auf das Herrenbad,
strona http://www.deutsche-schut...estpreussen.htm
Pozdrawiam


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group